Китоби нав дар бораи барномаҳои таълимии кафедраҳои ҳуқуқи судӣ ва назорати прокурорӣ
Ин китоб бо номи «Маҷмуаи барномаҳои таълимии кафедраи ҳуқуқи судӣ ва назорати прокурорӣ» соли ҷорӣ дар «Нашриёти ДМТ» рӯйи чоп омадааст. Муаллифон Искандаров.З, Мирзоҳасанзода.Х ва Раҳимзода.М. дар муаррифии китоб гуфтаанд, ки онро ба ҷашни 30-солагии қабули Конститутсияти Ҷумҳурии Торҷикистон ва «Соли маърифати ҳуқуқӣ» мебахшанд.
Тавре муаллифон дар пшгуфтори китоб гуфтаанд, дар шароити кунуни рушди бемайлонаи муносибатҳои ҷамъиятӣ масъалаи омода кардани мутахассисони соҳибтаҷриба ва болаёқати касби ҳуқуқшиносӣ дар муассисаҳои таҳсилоти олии касбии мамлакат тақозо менамояд, ки ба омӯзиши фани таълимии мақомоти ҳифзи ҳуқуқ беш аз ҳар вақти дигар таваҷҷуҳи хосса зоҳир карда шавад. Ҳуқуқшиноси муосирро бе доштани донишҳои ҳуқуқӣ ва ихтисосӣ оид ба мазмуни фаъолияти мақомоти ҳифзи ҳуқуқи кишвар ва муҳтавои самтҳои асосии фаъолияти ҳуқуқмуҳофизавӣ тасаввур кардан имконнопазир аст. Аз ин рӯ, фанни мақомоти ҳифзи ҳуқуқ қисми таркибӣ ва ҳатмии нақшаҳои таълимии муассисаҳои таҳсилоти олии касбии кишварро, ки мутахассисони риштаи ҳуқуқро тайёр мекунанд,ба ҳисоб меравад.
Тавре аз номи фан равшан аст фанни «Мақомоти ҳифзи ҳуқуқ» дар умум ба мақомотҳое (муассиса ва ниҳодҳо) бахшида мешавад, ки таъинот, мазмун ва самти асосии фаъолияти онҳоро ҳифзи ҳуқуқ бо маънои васеъаш дар бар мегирад. Ба ин мақомот чун қоида суд, прокуратура, мақомоти корҳои дохилӣ, мақомоти амният, адвокатура, нотариат, мақомот оид ба ошкор, тафтиш ва огоҳонидани ҷиноятҳо, инчунин дигар ниҳоду сохторҳоеро мансуб медонанд, ки фаъолияти ҳифзи ҳукуқро амалӣ месозанд. Фаъолияти мақомоти мазкур дар умум ба таъмини адолати иҷтимоӣ, таҳкими пояҳои ҳуқуқии давлатдории миллӣ, адолати судӣ, ҳимояи ҳуқуқу озодиҳои инсон ва шаҳрванд, мубориза ба ҷинояткорӣ, таъмини реҷаи қонуният, ошкор ва бартараф кардани ҳуқуқвайронкуниҳо, таъмини тартиботи ҳуқуқӣ ва амнияти ҷамъиятӣ равона шудаанд.
Макомоти ҳифзи ҳуқуқ аз нахустин фанҳои заминавӣ ва бунёдии таълимиест, ки дар доираи омӯзиши он дар факултетҳои ҳуқукшиносии муассисаҳои таҳсилоти олии касбии кишвар донишҷӯён оид ба мазмуну моҳияти фаъолияти ҳуқуқмуҳофизавӣ, самтҳои асосии фаъолияти ҳифзи ҳуқуқ ва махсусияти ташкил ва фаъолияти мақомоти ҳуқуқи кишвар иттилооти фаровон ба даст меоранд. Маҳз бо тавассути омӯзиши фанни фазкур дар қалби ҳар як донишҷӯ рағбат ва меҳру муҳаббат оид ба нозукиҳо ва махсусияти намудҳои касби ҳуқуқшиносӣ, аз қабили судя, прокурор, адвокат, муфаттиш, нотариус ва дигар сохторҳои ҳифзи ҳуқуқ афзун мешавад. Дар доираи фанни мазкур ба донишҷуён оид ба мавзуҳои мафҳум ва мазмуни фаъолияти ҳуқуқмуҳофизавӣ, қонунгузорӣ дар бораи мақомоти ҳифзи ҳуқуқ, принсипҳои адолати судӣ, ҳокимияти судӣ, низоми судии Ҷумҳурии Тоҷикистон, судҳои шаҳру ноҳия ва вилоят дар низоми судии Ҷумҳурии Тоҷикистон, судҳои ҳарбӣ, Суди олии Ҷумҳурии Тоҷикистон, Суди олии иқтисодии Ҷумҳурии Тоҷикистон, Суди конститутсионии Ҷумҳурии Тоҷикистон, прокуратура ва назорати прокурорӣ, милитсия, нотариат, мақомоти таҳқиқ ва тафтиши пешакӣ, мақомоти амалисозандаи ФОҶ ва фаъолияти ҳифзи ҳуқуқи байналмилалӣ маълумоти муфассал ва боэътимод манзур мешавад.
Бо туфайли омӯзиши фанни таълимии мазкур донишҷуён оид ба паҳлуҳои гуногуни фаъолияти мақомоти ҳифзи ҳуқуқи кишвар, тарзи ташкил фаъолияти ва ваколати онҳо маълумоти муфассал пайдо карда ҳамзамон оид ба мазмуну моҳияти самтҳои фаъолияти ҳуқуқмуҳофизавӣ аз қабили адолати судӣ, назорати прокурорӣ, расонидани ёрии ҳуқуқӣ, ошкор ва тафтиши ҷиноятҳо, фаъолияти оперативӣ – ҷустуҷӯӣ, иҷрои санадҳои судӣ ва ғайра донишҳои ҳуқуқии худро бою ғанӣ мегардонанд.
Барномаи таълимии мазкур бо дарназардошти афкор ва назарияи пешқадами олимони соҳа дастовардҳои навтарини илмӣ ва тағйиротҳои ахиран рӯйи кор омадаи қонунгузории амалкунандаи Ҷумҳурии Тоҷикистон таҳия шудааст. Боварии комил дорем, ки рӯйи чоп омадани барномаи таълимии фани «Мақомоти ҳифзи ҳуқуқ» аз бисёр ҷиҳат ба боло бурдани сифати машғулиятҳои лексиониву амалии устодони кафедра ва густариши фарҳанги ҳуқуқии донишҷӯён мусоидат хоҳад кард.
Хоҳишмандон метавонанд китоби «Маҷмуаи барномаҳои таълимии кафедраи ҳуқуқи судӣ ва назорати прокурорӣ»-ро дар Китобхона миллӣ мутолиа кунанд.
Фарзона Шарифова,
мутахассиси шуъбаи мукаммалгардонии фонд