Маҳфили хотирмон бахшида ба зодрӯзи забоншиноси маъруф Додихудо Саймиддинов
Бахшида ба гиромидошти устоди зиндаёд, забоншиноси маъруф ва пажӯҳишгари тавоно Додихудо Саймиддинов имрӯз дар Муассисаи давлатии “Китобхонаи миллӣ”-и Дастгоҳи иҷроияи Президенти Тоҷикистон бо ташаббуси бахши китобҳои махсус дар ҳамкорӣ бо шуъбаи рисолаҳои илмӣ нишасти хотирмоне баргузор шуд.
Дар маҳфил муовини директори Китобхонаи миллӣ Ҷалолуддин Нурзода, Раиси Кумитаи забон ва истилоҳоти назди Ҳукмати Ҷумҳурии Тоҷикистон Олимҷон Муҳаммадҷонзода, доктори илмҳои филология, профессор узви вобастаи Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон Сайфиддин Назарзода, сардори шуъбаи истилоҳоти Кумитаи забон ва истилоҳоти назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикитсон Раҳим Зулфониён ва дигарон иштирок доштанд ва суханронӣ карданд.
Устод Додихудо Саймиддинов осори гаронсанге аз худ ба ҷо гузоштааст, ки аз ҷумлаи муҳимтарини онҳо “Вожашиносии забони форсии миёна”, “Фарҳангномаи форсии миёна”, “Вожаномаи феълҳои паҳлавӣ”, “Истилоҳоти идории замони Сосониён”, “Адабиёти паҳлавӣ”, “Форсии бостон” ва “Шарҳи матнҳои забони форсии миёна” аст.
Бархе китобҳои ӯ, аз ҷумла “Вожашиносии забони форсии миёна”, “Пажӯҳишҳои забоншиносӣ” ва “Истилоҳоти идории замони Сосониён” дар Эрон низ ба хатти форсӣ мунташир шудаанд. Китоби ӯ зери унвони “Вожаномаи феълҳои паҳлавӣ” дар Эрон яке аз беҳтарин осори таҳқиқотӣ дар эроншиносии хориҷӣ шинохта шудааст.
Додихудои Саймиддин барои китобҳои “Истилоҳоти идории замони Сосониён” ва “Фарҳангномаи форсии миёна” ҷоизаи Мавлавии Бунёди байналмилалии забони тоҷикӣ-форсӣ ва барои пажӯҳишҳои арзишмандаш дар заминаи забонҳои куҳани эронӣ ҷоизаи Бунёди манучеҳри Фарҳангӣ дар Порисро дарёфт кардааст.
Олимҷон Муҳаммадҷонзода – Раиси Кумитаи забон ва истилоҳоти назди Ҳукмати Ҷумҳурии Тоҷикистон, зимни суҳбат қайд кард, ки дар замони раҳбарии Додихудои Саймиддин дар Кумита Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи забони давлатӣ» дар таҳрири нав ба тасвиб расида, баъдан Қоидаҳои имлои нави забон қабул гардид. Пас аз Абдулқодир Маниёзов ва Муҳаммадҷон Шакурии Бухороӣ ӯ севумин фарди тоҷик буд, ки ба узвияти Фарҳангистони забон ва адаби форсии Эрон пазируфта шуд.
ПРОФЕССОР ДОДИХУДО САЙМИДДИНОВ АЗ ОЛАМ ДАРГУЗАШТ
ОСОРИ ДОДИХУДО САЙМИДДИНОВ ДАР КИТОБХОНАИ МИЛЛӢ
ЭҲЁГАРИ ТАЪРИХИ ЗАБОНИ МИЛЛӢ
Сайфиддин Назарзода -доктори илмҳои филология, профессор узви вобастаи Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон низ дар идомаи суҳбат гуфт, ки қариб ҳамаи осори устодро хондаам ва дар таҳқиқотҳоям истифода намудаам. Сабку услуби устод назир надорад, ин аст ки пажӯҳишҳояш ҳама бомувафақ анҷом шудаанд.
Дар нишаст чанде аз шогирдону дӯстдорони Додихудои Саймиддин хотироти худро аз замони донишҷуи нақл карданд.
-Устод дар илми забоншиноси як нобиға буданд.Замони таҳсил дар донишгоҳ аз кори курсӣ сар карда, то ҳимояи номзадию докторӣ моро роҳнамоӣ намудаанд. Ҳангоми навиштани мақолаву рисолаҳои илмӣ тавсияҳои устодро мегирифтем. Завқу шавқи донишҷӯро метавонистанд даҳчанд кунанд,- мегӯяд Рустам Шодиев, номзади илмҳои филология, яке аз шогирдони марҳум Додихудо Саймиддинов.
Бояд қайд кард, ки зери роҳбарии ин забоншиноси варзида ва донишманди пуркору пажӯҳишгари нотакрор зиёда аз 20 нафар рисолаҳои номзадӣ ва докториии худро ҳимоя кардаанд.
Раҳим Зулфониён- сардори шуъбаи истилоҳоти Кумитаи забон ва истилоҳоти назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикитсон аз устод чунин ёд кард:
– Марде буд олиму фозил ва қаноатпеша. Ӯ ҳамчун забоншинос, донандаи хуби забони тоҷикӣ, фарҳангнигор ва сиёсатмадор, ки сиёсати давлатӣ дар бораи забонро хеле хуб мефаҳмид. Дар ташаббусҳои давлату ҳукукмат оид ба сиёсати забон пешгом буду дар таҳияи фарҳангномаҳои забони тоҷикӣ саҳмгузор. Дар баҳсҳои забоншиносӣ бо олимони хориҷӣ низ бо забонҳои русиву англисӣ озод мубоҳиса мекард. Мактаби доманфарохи ӯро шогирдонаш ташкил мекунанд.Шогирдони зиёдеро аз хориҷи кишвар низ тарбия намудааст.
Бояд қайд кард, ки ин суҳбати пурмуҳтаво аз ҷониби кормандони Телевизиони “Илм ва табиат” ба пуррагӣ сабт гардида, қарор аст рӯзҳои оянда намоиш дода шавад.
Наргис Назарзода