Миёни Китобхонаи миллии Тоҷикистон ва Арманистон Созишномаи ҳамкорӣ ба имзо расид
Ду нафар корманди Китобхонаи миллӣ, китобшиноси шинохта, номзади илмҳои педагогӣ, дотсент Сафар Шоҳсаидов ва сардори Шуъбаи ҳуқуқ ва кадрҳо Амриддин Исломов дар Конференсияи байналмилалии илмӣ-амалӣ «Ҳифзи мерос ба хотири ояндаи босубот» бахшида ба 510-солагии чопи китоб дар Арманистон ширкат намуданд. Сафар Шоҳсаидов дар бахши мероси хаттӣ дар мавзуи «Ташаккули хониши бомулоҳиза дар асри рақамӣ» суханронӣ намуд.
Ин Конфронс дар шаҳри Ереван ҳузурӣ ва онлайн баргузор гардид. Дар он Директори Китобхонаи миллӣ профессор Ҷумахон Файзализода тариқи онлайн маърӯза кард.
Амриддин Исломов, Сардори Шуъбаи ҳуқуқ ва кадрҳои Китобхонаи миллӣ дар як суҳбати кутоҳ аз диду боздидҳо ва ҷараёни ҳамоиш гуфт:
– Сафари бисёр хотирмоне буд. Бо таърихи ин кишвар, бахусус китобхонаву осорхона ва мавзеҳои таърихии он ошно шудем. Аз ҳама ҷолибтар ин буд, ки дастхати фарзанди миллати тоҷик, олими маъруфи дунё, Абўалӣ ибни Синоро, ки бо номи Авитсена дар ҷаҳон шинохта шудааст, дар китобхонаи Арманистон дидам. Ин дастхати Абўалӣ Сино роҷеъ ба нуҷумшиносӣ буд. Яъне миллатҳои дигар олими тоҷикро на танҳо мешиносанду эътироф мекунанд, балки нигоҳдории мероси моро барои худ ифтихор медонанд.
Мо аз рўи барнома ду китобхонаи Арманистонро дидем, яке китобхонаи миллии Арманистон ва дигаре китобхонаи «Матенадаран» буд. Ин китобхона ба номи Месроп Маштос – бунёдгузори алифбои арманӣ номгузорӣ шуда, аз бунёдҳои барчастаи Арманистон ба шумор меравад. Тавре гуфтанд, ин аслан як китобхонаи дастнавиштаҳои куҳан аст ва то соли 1959 милодӣ то 11 ҳазор матни хаттӣ ба забони армании қадим ва дигар забонҳои куҳани Машриқзамин дар он нигаҳдорӣ мешудааст. Аммо аз соли 1959 ба миқдори ин дастхатҳо афзуда шудааст ва тибқи омори ахире, ки ироа карданд, зиёда аз 17 ҳазор дастхат дар бойгонии он вуҷуд дорад. Бештар аз 17 ҳазор дастнависҳо ва беш аз 100 ҳазор ҳуҷҷатҳои қадимӣ ҳифз мегардад. Дар баробари 13 ҳазор дастнависҳои арманӣ дар он бештар аз 2000 дастнавис ба забонҳои русӣ, лотинӣ, арабӣ, суриягӣ, ҷопонӣ, юнонӣ, форсӣ ва дигар забонҳо нигоҳдорӣ шудаанд.
- Бо аз кадом мавзеъҳои Ереван ва арманистон дидан кардед?
– Моро тибқи барнома ба осорхонаи вино, ки дар куҳи Арарат ҷойгир аст, бурданд ва аз дидани осорхонаи он ба ҳайрат омадем. Воқеан ҷойи диданист. Дигар ҷойҳои таърихиро ҳам тамошо кардем, ки яке аз он қалъаи қадимие буд, ки дар асри 5 сохта шудааст.
– Ин сафар барои Китобхонаи миллӣ то куҷо муҳим буд?
– Армуғони ин сафарро метавонам имзои Созишномаи миёни ду китобхонаи ду кишвари ба ҳам дӯст номам. Пас аз сафари корӣ санади ҳамкорӣ миёни Китобхонаи миллии Арманистон ва Китобхонаи миллии Тоҷикистон ба имзо расид. Тибқи ин санад китобхонаи миллии Тоҷикисон имкон дорад аз китобҳои электронии Китобхонаи миллии Арманистон истифода бубарад.
Раҳима АЪЗАМ,
шуъбаи тарғиб ва баргузории
чорабиниҳои фарҳангӣ.