Порсигӯёни Ҳинду Синд. Мирзо Муҳаммадалӣ ибни Мирзо Абдурраҳими Табрезӣ мутахаллис ба Соиб
Мутаваффо ба соли 1081 ҳиҷрӣ, шоирест, ки дар замони Шоҳ Аббоси Сонӣ ба мансаби маликушшуароӣ расид. Ба қавли доктор Забеҳуллоҳи Сафо, камоли сабки ҳиндӣ ба ӯ тамом шуд. Ба ақидаи муаллифи “Хизонаи омира” “агар ӯро робеъи русули салоса гӯянд, баҷост”.
Шаблии Нӯъмонӣ ӯро охирин шоири бузурги Эрон ва аз Қоонӣ низ бартар медонад, зеро бино бар рои ӯ “Қоонӣ қолаби Фаррухию Манучеҳриро ихтиёр карда” ва Соиб дорои ибтикор аст.Шеъраш муҳкам ва ҷозибу ҷолиб ва ба мақоми зарбулмасал шудааст.
Дар мазмунофаринӣ, хаёлбандӣ, ташбеҳоти тоза, саноеъи таълилу тамсил , махсусан идар мавзуоти ахлоқӣ ихтисос дорад. Дар тамоми аснофи шеър табъозмоӣ карда ва ба касрати калому бадеҳагӯӣ шӯҳрат дорад, вале устодияш дар ғазалсароист. Қасоидаш низ холӣ аз лутфу фахомат нест.
АЗ ӮСТ:
Агар кӯҳи гуноҳи мо ба маҳшар соя андозад,
Набинад ҳеч муҷрим рӯйи хуршеди қиёматро.
**** **** ***
Решаи нахли куҳансол аз ҷавон афзунтар аст,
Бештар дилбастагӣ бошад ба дунё пирро.
**** **** ***
Ишқ мустағнист аз тадбири ақли ҳилагар,
Шер кай созад асои худ думи рӯбоҳро?
**** **** ***
Дидам аз чоки гиребонаш сафои синаро,
Ман гумон дорам, ки дорад дар бағал оинаро.
**** **** ***
Олами дигар ба даст овар, ки дар зери фалак,
Гар ҳазорон сол мемонӣ, ҳамин рӯзу шаб аст.
**** **** ***
Гиряи шамъ аз барои мотами парвона нест,
Субҳ наздик аст, дар фикри шаби тори худ аст.
**** **** ***
Дуздии бӯса аҷаб дуздии пурманфиат аст,
Ки агар боз ситонанд, дучандон гардад.
**** **** ***
Аз биёбони адам то сари бозори вуҷуд,
Ба талоши кафане омада урёне чанд.
**** **** ***
Дар бӯса додан ин ҳама истодагӣ чаро?
Об аз ақиқ кам ба макидан намешавад.
**** **** ***
Маро ба рӯзи қиёмат ғаме, ки ҳаст, ин аст,
Ки рӯи мардуми олам дубора бояд дид.
**** **** ***
Олами бехабарӣ турфа биҳиште будаст,
Ҳайфу сад ҳайф, ки мо дер хабардор шудем.
**** **** ***
Ҳамин ҷо сулҳ кун бо мо, чӣ лозим,
Ки дар маҳшар зи мо шарманда бошӣ?
**** **** ***
Зи мастӣ дигаронро мекунӣ таклифи майнӯшӣ,
Ба айби дигарон хоҳӣ, ки айби хештан пӯшӣ?!
Аз китоби “Порсигӯёни Ҳинду Синд”, ки соли 2020 дар нашриёти “Бебок” чоп шудааст. Муаллифи китоб донишманд ва тазкиранависи кишвари Ҳиндустон Ҳарумал Садорагонӣ буда, китобро олими шинохтаи тоҷик Шарифи Исрофилниё аз форсӣ баргардон кардааст. Барои донишҷӯён, устодон ва ҳамаи касоне, ки мехоҳанд ҳавзаи адабии Ҳиндро бидонанд, адабиёти арзишмандест.
Таҳияи Манижа Ибрагимова,
шуъбаи тарғиб ва
чорабиниҳои фарҳангӣ.