Таҷлили бошукуҳи 30-солагии Конститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон дар Китобхонаи миллӣ
Бахшида ба 30 – солагии Конститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон 4-уми ноябри соли 2024 дар Китобхонаи миллӣ бо ташаббуси Медиатекаи Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон мизи гирд таҳти унвони “Конститутсия – сарчашмаи асосии низоми ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон”баргузор гардид.
Ҳамоиш бо Суруди миллии Тоҷикистон оғоз шуд ва бо сухани табрикотии директори Муассисаи давлатии «Китобхонаи миллӣ»-и Дастгоҳи иҷроияи Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, доктори илмҳои педагогӣ, профессор Ҷумахон Файзализода ҷараён гирифт.
Ӯ дар ибтидои суханрониаш мардуми азизи кишварро бо ин рӯзи таърихӣ самимона табрик намуд ва иброз дошт, ки сӣ сол муқаддам, 6 ноябри соли 1994, дар таърихи Ҷумҳурии Тоҷикистон воқеаи бузург ба вуқуъ пайваст. Халқи тоҷик дар таърихи беш аз ҳазорсолаи давлатдориаш бори аввал Конститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистонро бо роҳи раъйпурсии умумихалқӣ қабул кард. Вай аз суханони Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ-Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ёдовар шуд, ки фармуданд: «Иштироки фаъолонаи сокинони кишвар дар ин маъракаи муҳими сиёсӣ яке аз дастовардҳои бузург ва пирӯзии демократия дар Тоҷикистон мебошад».
Профессор Файзализода дар идома иброз дошт, ки Конститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон барои ташаккул ёфтани ақлу зеҳнияти инсонӣ, кашфи асрори ниҳони табиату ҷомеа, муваффақ шудан ба дастовардҳои беназир ва талаботи инсон дар саҳнаи гуфтугӯи тамаддунҳо ба тағйирёбии ҷомеа низ шароити мусоид фароҳам овард.
– Тағйирёбии муназзами иҷтимоӣ боис гардид, ки қонунҳо низ тағйир ёфта, ҷойи онҳоро қонунҳои нави ба талаботи ҷомеа дархӯр иваз намоянд, гуфт ӯ. Ва дар идома аз ҳамапурсиҳое сухан ронд, ки дар кишвар бахшида ба ворид кардани тағйироти иловаҳо ба Конститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон сурат гирифта буданд.
Сармутахассиси Раёсати маориф, фарҳанг ва иттилооти Дастгоҳи иҷроияи Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон Саъдӣ Шарифзода иброз дошт, ки дар воқеъ Конститутсияи амалкунандаи Ҷумҳурии Тоҷикистон ҳамчун таҳкимбахши тамоми рушди соҳаҳои фарҳангӣ, сиёсӣ, иқтисод, аз ҷумла дар низоми ҳуқуқии Тоҷикистон нақши калидӣ дорад. Вобасти ба ин Асоосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ
Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар яке аз суханрониҳояшон таъкид намуданд, ки Конститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон ба сифати санади муқаддас бояд мавриди омӯзиши дақиқи тамоми гурӯҳҳо ва қишрҳои ҷомеа қарор гирад.
Бо назардошти иҷрои чунин дастуру супоришҳои Пешвои муаззами миллат ҳамасола дар тамоми вазорату идораҳо, корхонаву муассисаҳо ва мақомоти иҷроияи ҳокимияти давлатии шаҳру ноҳияҳои ҷумҳурӣ бахшида ба қабули ин санади олии ҳуқуқӣ чорабиниҳои муҳими сатҳи ҷумҳуриявӣ ва байналмилалӣ ташкил ва баргузор мешавад, ки маҳфили имрӯз шаҳодати ин гуфтаҳо мебошад.
Муовини директори Маркази миллии қонунгузории назди Президенти ҷумҳурии Тоҷикистон Фарангис Шарифзода аз бузургӣ ва аҳамияти ин санади тақдирсози миллат сухан гуфта, иброз дошт, ки бузургӣ ва аҳамияти ин санади муҳими таърихӣ, пеш аз ҳама, дар он ифода меёбад, ки он бори нахуст аз ҷониби халқ ва барои халқ бо роҳи ифодаи озодонаи майлу иродаи шаҳрвандони Ҷумҳурии Тоҷикистон қабул карда шудааст.
Конститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон, ки дар худ орзуву ормони чандинасраи халқи моро баҳри бунёди ҷомеаи адолатпарвар инъикос намудааст, барои эъмори давлати муосири миллӣ, пойдории ҳокимияти конститутсионӣ, ташаккули низоми ҳуқуқӣ, суботи сиёсӣ, таъсиси низоми самарабахши мақомоти ҳокимияти давлатӣ, таҳкими ғояҳои инсондӯстона дар тафаккури ҷомеа ва шинохти Тоҷикистон дар арсаи ҷаҳонӣ чун субъекти комилҳуқуқи муносибатҳои байналмилалӣ нақши созгору таърихӣ дорад.
Конститутсияи Тоҷикистон соҳибистиқлол, ки бо шарофати шуҷоати сиёсиву маърифати баланди ҳуқуқии шаҳрвандони шарафманд ва сулҳдӯсту тамаддунофар ҳамчун санади сарнавиштсози таърихӣ қабул гардидааст, истиқлоли давлатии моро аз лиҳози ҳуқуқӣ расмӣ гардонид ва Тоҷикистонро ба ҷаҳониён ҳамчун давлати соҳибихтиёру ҳуқуқбунёд демокративу дунявӣ ва пешбарандаи сиёсати сулҳҷӯёна муаррифӣ кард, гуфт дар анҷоми суханрониаш ӯ.
Вакили Маҷлиси намояндагони Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон Солеҳа Холмаҳмадзода низ, ки дар ин ҳамоиш ширкат дошт, дар мавриди Конститутсия ибрози андеша намуд. Аз ҷумла ӯ афзуд, ки миллати тоҷик ҳамчун миллати куҳанбунёду тамаддунофар дар охири садаи гузашта ба дастоварди бузурги таърихию сарнавиштсоз –Истиқлоли давлатӣ шарафёб гардида, дар Иҷлосияи 16-уми Шурои Олӣ фарзанди накӯному хирадманди худро ба сифати сарвари давлат интихоб намуд. Маҳз тавассути ҳамин воқеаи муҳими таърихӣ ба қабули Конститутсия, оғози раванди истиқрори сулҳ ва ризояти миллӣ ва таъмини сулҳу ваҳдат дар сартосари мамлакат расидем.
Конститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон ҳамчун ҳуҷҷати олии ҳуқуқӣ, санади сарнавиштсозу шиносномаи давлату миллат, роҳнамои расидан ба орзую омоли халқ, заминаи низоми ҳуқуқии давлат, сарчашмаи рушди қонунгузорӣ, кафили ҳуқуқу озодиҳо, таъмингари соҳибихтиёрии давлат, инъикосгари қонунияту адолати иҷтимоӣ ва баёнгари ҳокимияти халқ, инчунин таҷасумгари принсипҳои хирадсолорию инсонмеҳварӣ дар мактаби сиёсии Пешвои миллат буда, таҷлили ҷашни 30-солагии қабули он нишони арҷгузорӣ ба ин падидаи муқаддаси миллӣ аз ҷонииб кулли шаҳрвандони Ватанамон маҳсуб меёбад.
Дар рафти ин нишаст директори Китобхонаи миллӣ доктори илмҳои педагогӣ, профессор Ҷумахон Файзализода мужда дод, ки дар Рӯзи Президент Китобхона рӯнамоии 2 китобро баргузор хоҳад намуд, ки яке китоб аз инъикоси фаъолияти Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар рӯзномаи “Народная газета” ва дигаре “Инъикоси фаъолияти Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон дар рӯзномаи “Садои Мардум” (1992-1996)” мебошад. Дар нишаст директори Маркази омўзиши “Мактаби давлатдории Эмомалӣ Раҳмон” Назира Амирбекзода, муовини директори Маркази тадқиқотӣ стратегии назди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон Лоҳутӣ Шарифзода, намояндаи Донишгоҳи байналмилалии забонҳои хориҷии Тоҷикистон Гулдаста Қаноатова, намояндаи Донишгоҳи давлатии омӯзгории Тоҷикистон Шариф Қозиён, намояндаи Кумитаи кор бо ҷавонон ва варзиши назди Ҳукумати Ҷумҳурии Точикистон Дилошӯб Розиқзода ширкату суханронӣ намуданд.
Дар анҷоми мизи гирд аз ҷониби намояндаи Донишгоҳи давлатии омӯзгории Тоҷикистон Шариф Қозиён 8 адад китоб бо номҳои “Эмомалӣ Раҳмон ва Конститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон” ва “Нақши Пешвои миллат дар таҳкими ваҳдати миллӣ” ба Китобхонаи миллӣ туҳфа гардид.
Раҳима Аъзам, бахши матбуот ва робита бо ҷомеа.