Сулҳу дониш – асоси пешрафти миллат

Бардошт аз суханронии Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ – Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ба муносибати Рӯзи дониш ва Дарси сулҳ.

“Авзои имрӯзаи ҷомеаи башарӣ ҷавонони моро водор месозад, ки андешаи сулҳу субот ва ваҳдату ҳамдигарфаҳмиро ҳамчун ҷузъи муҳимтарину ҷудоинопазири фарҳанг ва ҳувияти миллӣ қабул карда, ба хотири таҳкими ҳарчи бештари ин неъмати бебаҳо саъю талош намоянд”.

Эмомалӣ РАҲМОН

Суханронии Пешвои Миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар арафаи Рӯзи дониш ва Дарси сулҳ, ки ҳамасола дар оғози соли нави таҳсил баргузор мегардад, як паёми муҳим ба аҳли маориф, хонандагон, донишҷӯён ва умуман тамоми мардуми кишвар ба ҳисоб меравад. Ин суханронӣ, ки дар соли 2025 ироа гардид, на танҳо вазъи соҳаи маорифро мавриди таҳлил қарор дод, балки аҳаммияти сулҳу суботро ҳамчун заминаи асосии рушди дониш ва пешрафти ҷомеа таъкид намуд.

Гарчанде дар суханронӣ мустақиман ба ҳиссиёти кормандони маориф ишора нашуда бошад ҳам, аз мазмуни паём ва таъкиди Президент ба аҳаммияти соҳаи маориф, сулҳу субот ва пешрафти кишвар метавон чунин ҳиссиётро барои кормандони соҳа тасаввур кард:

∗ Ифтихор ва масъулият:

 Суханронии Пешвои Миллат, ки маорифро омили асосии рушди устувор ва пешрафти иҷтимоиву иқтисодии кишвар номиданд, бидуни шак дар дили омӯзгорон ва кормандони соҳаи маориф эҳсоси ифтихор аз касби хеш ва масъулияти баланд барои тарбияи насли наврасро бедор кард. Таъкиди Президент ба нақши муҳими маориф дар таҳкими сулҳ ва ваҳдати миллӣ бешубҳа омӯзгоронро барои иҷрои вазифаҳои худ бо ҳавасмандии бештар ҳидоят намудааст.

∗ Умед ва рӯҳбаландӣ:

Зикри дастовардҳои соҳаи маориф, аз қабили сохтмони садҳо муассисаи таълимӣ, афзоиши маоши омӯзгорон беш аз 20 баробар дар даврони истиқлол ва маблағгузории бузург ба ин соҳа (73,6 миллиард сомонӣ) ба таври возеҳ дар зеҳни кормандони маориф эҳсоси умед ба ояндаи дурахшон ва рӯҳбаландиро ба вуҷуд овардааст. Ин далелҳо нишон медиҳанд, ки давлат ба маориф таваҷҷуҳи хосса зоҳир мекунад, ки ин барои омӯзгорон манбаи илҳом ба шумор меравад.

∗ Ҳисси вазифадорӣ ва мушкилот:

Президент дар суханронии худ ба мушкилоти соҳа, аз қабили норасоии кадрҳои омӯзгорӣ, камбуди муассисаҳои томактабӣ ва зарурати такмили китобҳои дарсӣ ишора намуданд. Ин нуктаҳо мусаллам аст, ки дар зеҳни кормандони маориф эҳсоси масъулияти бештар барои ҳалли ин мушкилот ва талош барои беҳбуди сифати таълимро ба миён овардааст. Супоришҳои мушаххаси Президент ба вазоратҳо ва мақомоти маҳаллӣ барои бартараф кардани ин мушкилот метавонад омӯзгоронро ба ҳамкорӣ ва фаъолияти бештар ҳидоят карда бошад.

∗ Қадршиносӣ аз сулҳ ва ваҳдат:

Таъкидҳои Пешвои Миллат ба аҳаммияти сулҳ ва суботи сиёсӣ, инчунин ёдоварӣ аз ҳаводиси фоҷиабори солҳои 90-уми асри гузашта, дар зеҳни кормандони маориф эҳсоси шукргузорӣ аз неъмати сулҳ ва ваҳдати миллиро ба вуҷуд овардааст. Ин паём онҳоро водор месозад, ки дар тарбияи насли наврас дар рӯҳияи сулҳхоҳӣ ва ватандӯстӣ саҳми бештар гузоранд.

∗ Ангезиши дониш барои навоварӣ: Зикри аҳаммияти мутобиқсозии стандартҳои таълим бо пешрафтҳои ҷаҳони муосир, истифодаи технологияҳои рақамӣ ва таҳияи китобҳои дарсии насли нав метавонад дар омӯзгорон эҳсоси зарурати омӯзиши навгониҳо ва такмили малакаҳои касбиро ба вуҷуд овард. Ин нуктаҳо онҳоро ба ҷустуҷӯи роҳҳои нав барои баланд бардоштани сифати таълим ва тарбия ҳавасманд мекунад.

Дар маҷмуъ, суханронии Пешвои Миллат барои кормандони соҳаи маориф як манбаи илҳом, рӯҳбаландӣ ва масъулият буд. Онҳо ин мулоқотро бо эҳсоси амиқи ифтихор аз нақши хеш дар рушди ҷомеа, умед ба дастгирии давлатӣ ва орзуи саҳмгузорӣ дар таҳкими сулҳ ва пешрафти маориф дарк карданд. Ин суханронӣ на танҳо як роҳнамо барои фаъолияти минбаъда, балки як даъвати самимӣ барои садоқат ба арзишҳои миллӣ ва донишпарварӣ буд.

Дониш – чароғи равшани зиндагӣ Пешвои Миллат дар суханронии худ донишро омили асосии рушди устувор ва пешрафти иқтисодиву иҷтимоии ҳар як давлат номиданд. Ба таъкиди эшон, дониш на танҳо сарчашмаи муваффақият ва зиндагии осудаи инсон, балки “қутбнамои зиндагӣ” ва “чароғи равшан” аст, ки ин андеша аз хиради ниёгони мо, аз ҷумла аз “Шоҳнома”-и безаволи Фирдавсӣ сарчашма мегирад. Дар замони муосир, ки бо рушди босуръати илму техника ва зеҳни сунъӣ хос аст, донишомӯзӣ аҳаммияти ҳаётӣ пайдо кардааст. Ин суханон баёнгари онанд, ки дар асри пешрафту технологияҳо танҳо миллатҳои босаводу навовар метавонанд ба дастовардҳои бузург ноил шаванд.

Сулҳ – асоси пешрафти маориф. Яке аз нуктаҳои муҳими суханронии Пешвои Миллат таъкид ба аҳаммияти сулҳ ва суботи сиёсӣ буд. Сарвари давлат зикр намуданд, ки тамоми пешрафтҳо, аз ҷумла дар соҳаи маориф, ба сулҳу оромӣ вобаста аст. Дар Тоҷикистон, ба шарофати истиқлол, ваҳдати миллӣ ва суботи сиёсӣ, барои донишомӯзии насли наврас шароити мусоид фароҳам оварда шудааст. Сохтмони садҳо муассисаи таълимӣ, марказҳои забономӯзӣ ва омӯзиши фанҳои дақиқ далели ин гуфтаҳост.

Президент бо ифтихор зикр карданд, ки соли нави таҳсил дар Тоҷикистон бо Дарси сулҳ оғоз меёбад, ки ин амал рамзи қадршиносии миллат аз неъмати сулҳ ва ваҳдат аст. Дар шароите, ки вазъи геосиёсии ҷаҳон мураккаб гардида, миллионҳо кӯдак аз таҳсил маҳрум шудаанд, Тоҷикистон бо ташаббусҳои сулҳхоҳонаи худ, аз қабили “Даҳсолаи таҳкими сулҳ ба хотири наслҳои оянда”, дар арсаи байналмилалӣ нақши муҳим бозида истодааст.

Ислоҳоти маориф – роҳ ба сӯи ояндаи дурахшон. Пешвои Миллат дар суханронии худ ба пешравиҳои соҳаи маориф таваҷҷуҳи хосса зоҳир намуда, таъкид карданд, ки дар 34 соли истиқлол барои рушди маориф 73,6 миллиард сомонӣ маблағгузорӣ шудааст. Сохтмони муассисаҳои таълимӣ, афзоиши маошҳои омӯзгорон, таъсиси марказҳои касбомӯзӣ ва беҳтар гардидани инфрасохтори таълимӣ аз дастовардҳои муҳими даврони соҳибистиқлолӣ мебошанд. Танҳо дар соли 2025 сохтмони 309 муассисаи таълимӣ бо беш аз 94 ҳазор ҷойи нишаст идома дорад, ки ин нишонаи талошҳои давлат барои фароҳам овардани шароити муосири таҳсил аст.

Дар баробари ин, Президенти кишвар ба мушкилоти ҷойдошта, аз қабили норасоии муассисаҳои томактабӣ, камбуди кадрҳои омӯзгорӣ ва зарурати такмили китобҳои дарсӣ ишора намуда, супориш доданд, ки стандартҳои таҳсилот бо дарназардошти таҷрибаи байналмилалӣ навсозӣ шаванд, сифати таълим беҳтар гардад ва муассисаҳои таълимӣ бо технологияҳои рақамӣ ва китобҳои дарсии насли нав таъмин карда шаванд.

Даъват ба қадри сулҳ ва ваҳдат Суханронии Пешвои Миллат як паёми муҳим ба насли ҷавон буд, ки сулҳу ваҳдати миллиро чун неъмати бебаҳо пос доранд. Президенти Тоҷикистон таъкид намуданд, ки набояд ҳаводиси фоҷиабори солҳои 90-уми асри гузаштаро фаромӯш кард, балки онро ҳамчун дарси ибрат дар хотир дошт ва наврасонро дар рӯҳияи ватандӯстӣ, сулҳхоҳӣ ва ҳамдигарфаҳмӣ тарбия намуд. Ин паём дар шароити мураккаби ҷаҳони муосир, ки пур аз низоъҳо ва мухолифатҳост, аҳаммияти хосса дорад.

Ҳамин тавр, Суханронии Пешвои Миллат як барномаи роҳнамо барои рушди соҳаи маориф ва таҳкими сулҳу субот дар Тоҷикистон аст. Муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон бо таъкиди аҳаммияти дониш ва сулҳ, масъулияти аҳли ҷомеа, махсусан омӯзгорон ва насли ҷавонро дар посдорӣ аз арзишҳои миллӣ ва пешбурди кишвар ба сӯи ояндаи дурахшон хотиррасон намуданд.

Муҳаммад Сафаров – мутахассиси
Маркази «Тоҷикшиносӣ»-и
Муассисаи давлатии миллӣ»-и
Дастгоҳи иҷроияи Президенти
Ҷумҳурии Тоҷикистон.