Вазъи истифодаи аз барномаи «ALEPH» дар раванди коркарди адабиёт

ALEPHЯке аз самтҳои асосии фаъолияти шуъбаи коркарди адабиёти Муассисаи давлатии «Китобхонаи миллӣ»-и Дастгоҳи иҷроияи Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, коркарди маводи воридшударо ташкил медиҳад. Қобили зикр аст, ки соли 2012, баъди мавриди истифода қарор додани МД «Китобхонаи миллӣ» – и ДИПҶТ барномаи сатҳи ҷаҳонии «ALEPH» дар фаъолияти кории муассиса муҷаҳҳаз гардонида шуд.

Барномаи «ALEPH» аз ду қисми асосӣ иборат буда, қисми якум барои кормандон ва қисми дуюм барои истифодабарандагони китобхона пешбинӣ шудааст. Ҳарду қисми барнома бо ҳамдигар зич алоқаманд буда, аз як пойгоҳи маълумотдиҳанда истифода мекунанд.

Қисми якуми барномаи «ALEPH»  аз 5 модул иборат аст, ки ҳар яке аз ин модулҳо вазифаҳои ба худ хосро иҷро карда, бевосита аз ҷониби китобдор ба амал бароварда мешавад.

Яке аз самтҳои асосии барномаи мазкур, ин модули дуюми қисмати яккум, яъне модули феҳристнигорӣ («Каталогизатсия») мебошад, ки барои такмил додани пойгоҳ, яъне маълумотҳои электронии китобҳои коркардшуда ва ё вориднамоии китоб ва дигар маводи чопӣ ба барнома нигаронида шудааст ки, дар шуъбаи коркарди адабиёт татбиқ мегардад.

Қобили зикр аст, ки бо мақсади такмил додани савияи дониши касбии кормандон, тибқи дастури директори Китобхона дар баробари дигар шуъбаву марказҳои муассиса, кулли кормандони шуъбаи коркарди адабиёт низ дар Маркази таҳсилот ва инноватсияҳои китобдорӣ ба курси такмили ихтисос ва бозомўзӣ оид ба омўзиши барномаи «ALEPH» ҷалб гардида, соҳиби шоҳодатнома гардиданд.

Дар курси мазкур ба шунавандагон, роҷеъ ба моҳият ва истифодаи модули дуюми қисмати якум, яъне модули феҳристнигорӣ дар барномаи «ALEPH», маълумот дода шуд.

Тавре маълум гардид, модули феҳристнигорӣ аз майдон ва зермайдонҳо иборат буда, рақамҳои ба худ хосро доро мебошад, ки корманд метавонад бе ягон душворӣ китобро ба барнома ворид намояд. Вақте, ки рамзбандӣ ва рақами инвентарии китоб такроран меояд, барнома, ин рақами такроршударо қабул намекунад ва ворид намудани китоб ғайриимкон мегардад.

Лозим ба ёдоварист, ки айни ҳол дар шуъбаи коркарди адабиёт бо истифода аз шаш нуктаи воридшавӣ (доступ) ба барнома, мавриди корбарӣ қарор мегирад, ки кормандони шуъба метавонанд дар як рўз то 100-нусха китоб ва зиёда аз онро ба барнома ворид намоянд.

Бо боварии комил гуфта метавон, ки кулли китобҳои то имрўз  аз ҷониби кормандони шуъбаи коркарди адабиёт ба барномаи «ALEPH» воридгардида, мутобиқ ба рақамҳои мушаххас ва вобаста ба самти фаъолияти шуъбаҳои дахлдор табақабандӣ карда шудааст, ки ҷараёни ин равандро метавон ба таври намуна пайгирӣ намуд:

Барои намуна:

  1. Шуъбаи хизматрасонӣ ба истифодабарандагон бо рақами мушаххаси 201;
  2. Хизматрасонӣ ба маъюбон – 101;
  3. Фарҳанг ва ҳунар – 202;
  4. Кўдакон ва наврасон – 207;
  5. Адабиёти техникӣ – 206;
  6. Абонементи байникитобхонаҳо (АБК) – 503;
  7. Адабиёти хориҷӣ – 408;
  8. Дастхатҳои Шарқ – 901;
  9. Рисолаҳои илмӣ – 501;
  10. Нигоҳдории китоб -700-800.

Кормандони шуъба кўшиш ба харҷ медиҳанд, ки ҳамкориро бо бахшу шуъбаҳои Китобхона тақвият бахшида, ба ин васила раванди вориднамоии маводи дастрасшударо мутобиқ ба талабот – дақиқан ва бе хато ба барномаи «ALEPH» ворид намоянд, то раванди дастрасии маълумоти зарурӣ баро хонанда осону сода гардад.

Гулчеҳра Сатторова,
сардори шуъбаи
коркарди адабиёт