Як рӯзи адабиёт дар таърихи башар. 17-уми март

Риёз-уш-шуароСоли 1741 дар Брюссел дар синни 70 –солагӣ шоир ва намоишноманависи қарни 17-уми милодии аҳли Фаронса Жан Батист Руссо  аз олам гузашт. Вай 6-уми апрели соли таваллуд шуда буд.

Соли 1889 нависанда, шоир, ношир ва мунаққиди адабии Ҳолланд Жозеф Алберт Албердингк Тим вафот кард.

Соли 1908 дар шаҳри Москав нависанда, филмноманавис, рӯзноманигор ва хабарнигори ҳарбии Шӯравӣ Борис Полевой ба дунё омад. Вай Қаҳрамони Меҳнати Сотсиалистӣ буд, барандаи  ду ҷоизаи Сталин, Ҷоизаи байналмилалии Сулҳ ва дорандаи се ордени Ленин.

Фатҳи Сибир”, “Сехи гарм”, “Тилло”, “Ҳамзамонон”,  “Доктор Вера”, “То Берлин 896 километр”, “Анюта” аз ҷумлаи асарҳои ӯ мебошанд.

Соли 1916 нависандаи машҳури амрикоӣ Ҷек Лондон бо чопи мактуби кушод эълон кард, ки аз сафи ҳизби сотсиалистӣ хориҷ мешавад.

Siegfried_LenzСоли 1926 дар  Элк нависанда нависандаи бузурги Олмони баъд аз ҷанг Зигфрид Ленс ба дунё омад. Вай соли 1943 вориди хидмат дар артиши Олмон шуд ва каме пештар аз поёни Ҷанги дуюми ҷаҳонӣ аз ҷабҳа фирор кард ва дар ҷараёни фирор ба асорати нерӯҳои англисӣ даромад ва ба урдугоҳи асирони ҳарбии англисӣ фиристода шуд.

Пас аз озодӣ дар Донишгоҳи Ҳамбург ба омӯзиши фалсафа ва адабиёти англис пардохт.

Бойгониҳои Олмон аз узвияти вай дар ҳизби Ҳитлер хабар медиҳанд, вале худаш инро рад мекард.

“Калхотҳо дар фазо”, “Нон ва манзара”, “Писари диктатор”, “Дарси олмонӣ”, “Осорхонаи кишваршиносӣ”, “Мероси Арне” номгӯи нопурраи асарҳои ӯ мебошанд.

Осори Ленс бо 30 забони олам тарҷума ва ба теъдоди наздик ба 25 миллион ба фурӯш рафтааст.

galaktion-tabidzeСоли 1947 дар Филаделфия, иёлати Пенсилвания нависандаи асарҳои тахайюлии амрикоӣ Ҷеймс Морроу ба дунё омад. Вай барандаи ҷоизаи “Небюло” буд.

Соли 1959 гдар шаҳри Тифлис шоири гурҷӣ Галактион Табидзе  даст ба худкушӣ зад. Вай худро аз ошёнаи сеюми бино ба зер афканд. Галактион Табидзе унвони Шоири халқии Гурҷистон дошт, академики Академияи илмҳои Гурҷистон ва яке аз машҳуртарин шоирони қарни худ ба шумор мерафт.

Солҳои фишору таъқиби сталинии 1930 ӯ низ зери фишор буд ва ин ҳолат ӯро ба афсурдагӣ ва майли беҳад ба шароб оварда расонд. Шаробхору гирифтори беморӣ шуд. Мақомот ногузир шуданд ӯро ба беморхонаи касалиҳои рӯҳӣ бистарӣ кунанд ва маҳз он ҷо худкушӣ кард.

Вай муаллифи достонҳои “Замон”, “Ҷон Рид”, “Гурҷистони инқилобӣ” буд.

Соли 2005 дар Мерфрисборо, иёлати Теннесси нависандаи асарҳои тахайюлии амрикоӣ Андрэ Нортон вафот кард. Вай 93 сол дошт.

Нортон соҳиби наздик ба 20 ҷоизаи адабӣ буд.

derek-uolkottСоли 2017 дар Кэп-Эстейт дар синни 87-солагӣ дар манзили худ шоир, наққош ва намоишноманависи машҳур Дерек Уолкотт аз олам чашм пӯшид.

Вай 23 январи соли 1930 дар Кастри ба дунё омада буд. Барандаи ҷоизаи  Нобели адабиёт дар соли 1992 буд. Уолкотт аз маъруфтарин адибони Сент-Люсия ба шумор мерафт.

Соҳиби беш аз 20 маҷмуаи шеър ва 30 намоишнома буд. Китобҳои шеъраш бо номҳои “Табл ва рангҳо”, “Ёдгорӣ”, “Ҳосили сафед” ва ғайра чоп шудааст.

Таҳияи Б.Шафеъ