Бозор Собир: Ман шеъри Раҳмат Назриро дар радифи шеъри шоирони маъруфи форсигў мутолиа мекунам.

   ЯК ЛЕС АНГУБИН

Гусаст овозам аз борикии хеш.

                                                    ***

                         Гирам оғўш тути фартуташ.

 

                                                    ***

                        Гули борон ба рўи санг бишкуфт.

                                                  ***

                        Хурўси офтоб овоз афканд,

                        Хурўсак шуд, гулўи боди сармо.

***

Ояд аз соати вомонда ҳанўз

Вопасин занг, ки кайҳо задааст.

***

Сўи оина нигоҳ афкандам,

Лек оина намудам нанамуд.

***

Як чилча ашки маҳтоб

Дар пуштаҳои лалмӣ.

***

Аз сарам гаҳ пашшаи андеша меронам,

Метакам сарсахтии худро гаҳ аз болишт.

***

Ҳамчун калиди вожакушоии сарнавишт

Номи ту дар нигини нигоҳам нигоштам.

***

Нигоҳи волам аз ишқи волои ту ширинком

Як ангушт ангубин аз косаи маҳтоб мелесид.

 

Касе, ки ин сатрҳоро гуфтааст, шоир асту бас. Яъне, нағз медонад, ки шеър чист! Агарчи ҳеч шоире то ба охир бовар намекунад, ки батамом шоир шудааст. Чунки шеър ҳам айни маҳсулоти техникӣ нав ба нав мудернтару мудернтар  ва комфорттару комфорттар шудан мегирад. Пургапиҳо, таъбиру тасвирҳои обшуста, қофиябозиҳо кам шудан мегиранд. Ва ҳамчунин, бисёр унсурҳои қолабӣ аз истеъмол мебароянд. Воқеан, ҳар матлабе, ки шоирона гуфта мешавад, бидуни қолабу унсурҳои шеърӣ ҳам шеър аст. Ҳатто бо вожаҳои хушки урён ҳам метавон беҳтарин шеър гуфт.

Албатта шеъри мо дар нисбати шеъри нимоӣ ва шеъри форсие, ки дар муҳоҷират гуфта мешавад, мудернтар нест. Ба замми ин ғазалсароӣ авҷ гирифта аст, ки бўи ҷилу ҷанда мекунад. Жанри ғазал куҳнатарин ва осоннавистарин навъи назм аст, дар ҳудуди 7-8 қофия ҷумла пур мекунӣ, айни кроссворд. Ҳарчанд айб дар ғазал нест, балки айб дар ғазалнавис аст. Худогўию худоҷўии оммавии адибон низ касро маъюс мекунад. Ҳудуди ҷуғрофӣ низ маҳдуд шуда истодааст, айнан баробари харитаи ҷумҳурӣ. Дар чанд соли охир ними ҷаҳон дарҳаму барҳам шуд, вале дар ин мавзўъ шеъре нахондам. Гуфторе замину замон барҳам хўрад ҳам, ба мо дахл надорад. Яъне, бетарафӣ ва гўшагирӣ мушоҳида мешавад. Ҳоло он ки аз ҳама жанри фаъоли адабиёт шеър аст ва аз ҳама натураи ҳассос шоир, ҳамчун ноқили ҷараёни электрикӣ. Осон шудани китобчопкунӣ низ мўҷиби саҳлангорист.

Ин эродҳои ман ба Раҳмат Назрӣ ҳам қисман дахл доранд, ў ҳам як андоза маҳдуди маҳал аст, бештар дар мавзўи атрофи худаш менависад. Аммо бо дарёфти  ибораву ифодаҳои шоирона, ташбеҳи тоза ва тасвирҳои ҷолиб фарқ мекунад. Ман шеъри Раҳмат Назриро дар радифи шеъри шоирони маъруфи форсигў мутолиа мекунам. Шоирӣ дар эҷодиёти ў аз ҳама шоирони насли худаш бештар асту беҳтар. Зимнан, аз он шеърҳое, ки ба ман бахшида навишта шудаанд, беҳтаринаш ин сатри ўст: фақат овозаат меояд, овозат намеояд.

                  (Аз он дурии бепоёну беандозаи ту

                   Наояд сўям овози ту ҷуз овозаи ту.)

 

Ҳамин тавр, дар эҷодиёти Раҳмат Назрӣ навоварӣ фаровон аст. Бо таъбиру тасвири шоиронаи худаш бояд гуфт, ки аз ҳар шеъри ў метавон як лес ангубин лесид.

     Матлаби мазкур бори аввал 4 июни соли 2015 дар ҳафтаномаи «Адабиёт ва санъат» чоп шудааст ва онро шоир Раҳмат Назрӣ соли 2021 дар китоби наваш бо номи  “Лангар” ҷо додааст. Ин китоб ба тозагӣ вориди Китобхонаи миллӣ шудааст ва хонандагон метавонанд дар ҳар толори хониш онро фармоиш диҳанд ва мутолиа намоянд.

 Мавзуна Назарова,

сармутахассиси Маркази такмили ихтисос.